Sołectwo Królewice
sołtys: Słupik Władysław
Królewice 110, 28-512 Bejsce
tel. 517 363 070
Położenie geograficzne: Wieś położona na wschód od Bejsc w odległości 3 km.
Nazwa: Nazwa wsi pochodzi – jak głosi ludowe podanie – od przejeżdżającego w pobliżu gościńcem (prawdopodobnie szlakiem między prastarymi osadami – Krakowem a Wiślicą) króla Kazimierza Wielkiego[1]. Gniazdo rodziny Królewskich h. Strzemię.
Zarys dziejów:
Królewice były własnością arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorii Skotnickiego. W 1359 roku, w wyniku zamiany dóbr, król Kazimierz Wielki nabył je od arcybiskupa Jarosława. Nowo nabyte włości król zamierzał dać na uposażenie ołtarza Podwyższenia Krzyża Świętego w katedrze na Wawelu. Potem jednak zmienił plany, ołtarz uposażył innym funduszem, a „Królewice w swoim posiadaniu zatrzymał”.[2] Królewice, to wieś królewska Kazimierz Wielki przeniósł jaz prawa polskiego na prawo średzkie . około1370 w Królewicach osiedlili się bracia Dionizy i Leonard oraz synowie ich brata, w tym samym roku Król dał Janowi i jego synowcom Mikołajowi i Cztanowi prawo niemieckie na Królewice.[3]
W XV wieku wieś przeszła w ręce prywatne. Jan herbu Strzemię posiadał w swoim władaniu dwie trzecie dóbr, składających się z 8 łanów kmiecych, dwóch zagród i karczmy, natomiast Jan Probołowski herbu Habdank był właścicielem jednej trzeciej gruntów, w skład których wchodził folwark, trzy łany kmiece, dwie zagrody i karczmy. Od XVIII w. wieś stanowi część majątku Hieronima Sanguszki, wojewody wołyńskiego, w XIX w. część majątku Jana Byszeskiego.[4] Pod koniec XIX wieku posiadłość dworska liczyła 324 morgi, podczas gdy mienie chłopskie stanowiło 324 morgi. Wieś Królewice należała do dóbr bejskich. W roku 1827 wieś zamieszkiwało 256 mieszkańców, a około 1885 roku – 453 mieszkańców.[5]
Zabytki:
Historia osadnictwa w Królewicach sięga epoki brązu, dowodem tego jest kurhan zwany kopcem Walentego. Do niedawna na wierzchołku znajdowała się figura św. Walentego.
W obrębie wsi pomiędzy droga do Bejsc i Piotrkowic znajduje się drugi niewielki kopiec, na jego wierzchołku znajduje się figura św. Jana z biretem i księgą w jednej ręce.[6]
[1] Wikipedia
[2] http://kielce.gazeta.pl/kielce
[3] Ziemianie, Pałace,dwory i dworki, nad Nidą, Nidzicą i Szreniawą S.M. Przybyszewski s.149 Kazimierza Wielka 2012
[4] Tamże.
[5] Oficyna Wydawnicza Apla, str. 10, Krosno 2008
[6] Opracowano na podstawie dokumentacji własnej UG Bejsce